Su Yönetimi Ödülü İTÜ’nün

Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı olarak faaliyet gösteren Su Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından ülkemizdeki su israfının önlenmesine yönelik olarak gerçekleştirilen “1. Türkiye Su Yönetimi Ödülü”nün sahibi İTÜ oldu.



Proje, İTÜ İnşaat Fakültesi Araştırma Görevlisi Mehmet Melih Koşucu’nun “Gerçek Zamanlı Basınç Yönetimiyle Su Dağıtım Şebekelerinin Kayıplarının Azaltılması” konulu doktora çalışmasına dayanıyor. Bu fikir hayata geçirildiğinde tam 3 farklı israf çeşidinin önüne geçilecek.

Hedef su kaybını minimize etmek

Projede hidrolik modelleme yöntemini kullandıklarını söyleyen Koşucu projeyle ilgili şunları söyledi; “İstanbul’a 100 litre su veriliyorsa bunun 24 litresi kayboluyor. Yani 24 litre su israf oluyor. Şehir genelinde kullanılan ve pompalar yardımıyla abonelere ulaştırılan suyun yaklaşık dörtte birinin boşa akması, hem arıtma hem enerji hem de su israfı olarak 3 ayrı kategoride karşımıza çıkıyor. Bu kayıplar, özellikle su tüketiminin az olduğu gece saatlerinde basıncın yüksek olması sonucu artıyor. Yüksek basınç, boruların bağlantı bölgelerinde veya bir şekilde hasar almış noktalarında sızıntılara sebep oluyor. Projemizde bu kayıpları gerçek zamanlı basınç yönetimi ile azaltabileceğimizi öngördük. Basınç düşürücü vananın –PID kontrol sistemi yardımıyla- su dağıtım şebekesinin kritik bir noktasında ölçüm yapan basınç sensöründen sinyal alarak kendi ayarını sürekli güncellemesi ve bu şekilde kritik noktadaki basıncın gece ve gündüz saatlerinde sabit kalması, projemizin esasını teşkil ediyor. Bu sistem sayesinde abonelere su ulaştırılabilmesi için gerekli olan minimum basıncın altına inmediğimiz gibi, var olan yüksek basınçları da düşürmüş oluyoruz. Projemizde kullandığımız örnek bir şebekede su kayıplarını %28 oranında azalttık. Su kayıp ve kaçağının oranı İstanbul’da yaklaşık %24 ama Türkiye’de bu oran ortalama %43 seviyelerine kadar çıkıyor. 31 Ağustos 2019’da Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından çıkarılan İçme Suyu Temin ve Dağıtım Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü Yönetmeliği’nde bu oranın Büyükşehir ve İl Belediyeleri’nde 2023 yılına kadar %30‘a, 2028’e kadar ise %25’e indirilmesi yükümlülüğü getirildi. Yönetmelik dâhilinde getirilen bu mecburiyet, projemizi daha da önemli hale getiriyor.”



“Üniversitemizin su dağıtım sistemini de modelleyeceğiz.”

Yarışmaya tez danışmanı Doç. Dr. Mehmet Cüneyd Demirel’in yönlendirmesiyle başvuruda bulunduğunu aktaran Arş. Gör. Mehmet Melih Koşucu, “Ekibimiz 8 kişiden oluşuyor. Tez danışmanım Doç. Dr. Mehmet Cüneyd Demirel, Doç. Dr. Veysel Şadan Özgür Kırca, Yüksek Lisans Öğrencisi Ömer Sarı, İTÜ Doktora Öğrencisi ve Yüksek Mühendis Samet Kıran, Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği Bölümünden Arş. Gör. Abdurrahman Yılmaz, Yüksek Lisans Öğrencisi Abdulbaki Aybakan ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümünden Arş. Gör. Enes Albay yer alıyor.” dedi.

Üniversitemizin, Ayazağa Yerleşkesindeki su kullanımıyla ilgi çalışmalarının takdire şayan olduğunu söyleyen Koşucu, “Ayazağa Yerleşkemizde son dönemlerde ilgili birimler tarafından yapılan çalışmaları yakından takip ediyoruz. Yağmur sularının gölette toplanarak yazın sulama amaçlı kullanılması ve bazı bölgelerde su geçirimli beton uygulaması başarılı proje uygulamaları arasında yer alıyor. Biz de Ayazağa Yerleşkemizin su dağıtım sistemini modellemek istiyoruz. Bu sayede yerleşkemizde yüksek basınca bağlı kayıp ve kaçak su oranını tespit edip azaltarak sistemi entegre edebiliriz.” dedi.



Su Yönetiminde Başarılı Projeler Bakanlık Tarafından Ödüllendirilecek

Ülkemizin 2023 yılı vizyonu ve hedefleri doğrultusunda su kayıplarının kontrolü için çalışmalar gerçekleştiren kamu kurumlarının, özel sektör kuruluşlarının, akademisyenlerin ve öğrencilerin motivasyonlarını pekiştirerek su yönetiminde farkındalığı artırmak, başarılı projeler ile yenilikçi ürünleri teşvik etmek ve kamu – özel sektör – üniversite iş birliğine katkı sağlamak amacıyla bu yıl ilk kez düzenlenen yarışmada, 9 farklı kategoride başarılı projeler ödüllendirilecek. Söz konusu ödüller, “Su ve Kanalizasyon İdaresi, İl Belediyesi, İlçe Belediyesi, Sulama Birliği, Üretici, Yüklenici, Müşavir, Üniversite ve Basın Kuruluşu” alanlarında verilecek. Ödül töreni, 9 Ekim 2019 günü, 5. Su Kayıp ve Kaçakları Türkiye Forumu ile eş zamanlı olarak Ankara’da gerçekleşecek.